رطوبت سنج یا هیدروستات تابلویی چیست؟

کاربرد دستگاه رطوبت ‌سنج تابلویی مانند ترموستات، فیلترهای فن، فیلترهای اگزوز، بخاری‌ها، واحدهای خنک کننده ترموالکتریک و سیستم‌های تهویه مطبوع است.
این وسیله باعث افزایش عمر تجهیزات الکترونیکی حساس در داخل پنل‌های کنترل و تابلوهای برق می‌شود و از انجام کارهای نامطلوبی مانند تعمیر و سرویس مداوم جلوگیری می‌کند.
در این مقاله بررسی خواهیم کرد که چگونه یک دستگاه رطوبت‌ سنج تابلویی باکیفیت بالا، باعث صرفه‌جویی در زمان، هزینه و راحتی شما می‌شود.
برای رسیدن به جواب سوال ” هیدروستات تابلویی چیست ؟ ” تا انتهای مقاله همراه فرنام الکتریک باشید.

هیدروستات تابلویی (Hygrostat) یا رطوبت سنج تابلویی چیست؟

رطوبت سنج تابلویی یک دستگاه الکترونیکی است که برای اندازه گیری رطوبت هوا و محیط اطراف استفاده می شود. این دستگاه در اکثر موارد به صورت تابلویی طراحی شده است و در محیط های داخلی و خارجی نصب می شود.

هدف اصلی استفاده از رطوبت سنج تابلویی، کنترل رطوبت محیط است. در اثر رطوبت بالا در محیط هوا، باعث ایجاد خسارت های جبران ناپذیر در ساختمان، مبلمان و تجهیزات الکترونیکی می شود. برای جلوگیری از این خسارات، نیاز به کنترل رطوبت محیط است.

رطوبت سنج تابلویی برای اندازه گیری رطوبت هوا و محیط اطراف از دو نوع حسگر استفاده می کند. حسگر اول به نام حسگر حرارتی است که با اندازه گیری دمای محیط، رطوبت هوا را محاسبه می کند. حسگر دوم به نام حسگر الکترونیکی است که با استفاده از امپدانس الکتریکی، رطوبت هوا را محاسبه می کند.

نصب رطوبت سنج تابلویی به سادگی انجام می شود. ابتدا باید تابلو برق را به دیوار نصب کرد و سپس دستگاه را بر روی تابلو نصب کرد. پس از نصب، دستگاه آماده استفاده است. برخی از رطوبت سنج های تابلویی دارای صفحه نمایش هستند که مقدار رطوبت هوا را نشان می دهند. همچنین برخی از این دستگاه ها دارای آلارم هستند که در صورت بالا رفتن رطوبت، صدای هشدار تولید می کنند.

کاربرد رطوبت سنج تابلویی

رطوبت سنج تابلویی یک ابزار مفید است که به کاربران اجازه می دهد تا رطوبت محیط را در نظر بگیرند. این ابزار معمولاً شامل یک سنسور رطوبت است که اندازه گیری رطوبت هوا را انجام می دهد و اطلاعات را به صورت دیجیتال نشان می دهد.
رطوبت سنج تابلویی به عنوان یکی از ابزارهای پایش و کنترل رطوبت در ساختمان ها، زمینه یک سری کاربردهای متنوع را فراهم می کند. برای مثال، در صنایع غذایی، تولید کنندگان نان و شیرینی و دیگر محصولات غذایی نیاز دارند تا رطوبت محیط را در کنترل داشته باشند. اگر رطوبت بیش از حد بالا باشد، ممکن است محصولات غذایی خراب شوند و در نتیجه ضرر مالی وارد شود.

همچنین، رطوبت سنج تابلویی در مکان هایی مانند اتاق های سرور، کارخانه ها و انبار ها نیز مفید است. در این مکان ها، رطوبت محیط می تواند باعث خرابی تجهیزات و مواد مخزن شده شود. بنابراین، با استفاده از رطوبت سنج تابلویی، کاربران می توانند رطوبت محیط را کنترل کنند و خطراتی مانند خرابی تجهیزات و مواد مخزن شده را کاهش دهند.

استفاده از رطوبت سنج تابلویی در منازل نیز می تواند مفید باشد. در منازل، رطوبت محیط می تواند باعث شکل گیری قارچ و پوسیدگی در دیوارها و سقف ها شود. با استفاده از رطوبت سنج تابلویی، می توان رطوبت محیط را کنترل کرد و جلوی خرابی های ناشی از رطوبت را گرفت.

نظارت بر میزان رطوبت قطعات الکتریکی، کاربرد اصلی رطوبت سنج

رطوبت یکی از عوامل مهم در خرابی قطعات الکتریکی است که معمولا نادیده گرفته می‌شود.  ایجاد رطوبت در تابلوهای برق و تجهیزات الکترونیکی امری طبیعی است. بنابراین طول عمر قطعات کاهش می‌یابد و باعث ایجاد خطرات ایمنی می‌شود.
به طور ویژه تجهیزاتی که در فضای باز مورد استفاده قرار می‌گیرند، در برابر رطوبت بیشتر آسیب‌پذیر هستند. برای محافظت از این وسایل الکترونیکی که در محیط‌های باز قرار دارند، معمولاً از یک نوع تجهیزات گرمایشی استفاده می‌شود.

این کار کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که لوازم الکترونیکی در دمای ایمن برای کارکرد مناسب، نگه داشته می‌شوند و رطوبت اضافی در داخل محفظه ایجاد و جمع نمی‌شود. چنین تجهیزات گرمایشی معمولاً از طریق ترموستات‌ها و هیدروستات‌‌ها حمایت می‌شوند.

نقطه شبنم چیست؟

نقطه شبنم دمایی است که هوا باید در آن خنک شود تا بخار آب موجود در آن به شبنم یا یخ‌بندان تبدیل شود. در هر دمایی حداکثر مقدار بخار آب وجود دارد که هوا می‌تواند در خود نگه دارد. این مقدار حداکثر فشار اشباع بخار آب نام دارد. افزودن بخار آب بیشتر منجر به تراکم می‌شود. تراکم در هوای تحت فشار مشکل‌ساز است زیرا باعث انسداد لوله‌ها، خرابی ماشین‌آلات، آلودگی و یخ‌زدگی می‌شود.

رطوبت سنج تابلویی چگونه کار می‌کند؟

رطوبت‌سنج‌ها ابزار مفیدی هستند که از محاسبه و کالیبراسیون تغییرات فشار و دما استفاده می‌کنند. در ترکیب باهم، درصد نمایش داده شده مقدار رطوبت موجود در هوا خواهد بود. رطوبت سنج وسیله‌ای مفید در ساختمان‌های اداری و منازل و همچنین در فرآیندهای تولیدی و صنعتی است.

رطوبت سنج برای تعیین نقطه شبنم معمولاً دمای مایعی که در یک ظرف نقره‌ای بسیار صیقلی خنک می‌شود در لحظه‌ای که قطرات رطوبت روی دیواره بیرونی ظرف متراکم می‌شود، اندازه‌گیری می‌کند.
یک رطوبت سنج تابلویی دارای یک عنصر حسگر است.  دارای یک صفحه مسطح است که با دو هادی فلزی احاطه می‌شود. بر اساس اعداد ورودی، درصورتی‌که مقاومت الکتریکی هوا را خیلی خشک نشان دهد، رطوبت سنج رطوبت ساز را روشن و پس از رسیدن به میزان رطوبت ایده‌آل، رطوبت ساز را خاموش می‌کند.

رطوبت سنج تابلویی مقدار رطوبت موجود در یک حجم هوا با دمای مشخص که به آن رطوبت نسبی می‌گویند را به صورت RH درصد بیان می‌کند.
هنگامی‌که رطوبت نسبی در داخل محفظه بیش از حد باشد، رطوبت سنج تابلویی بخاری و/یا فن را فعال می‌کند. این کار باعث می‌شود تا رطوبت نسبی را بالاتر از نقطه شبنم افزایش دهد و از تراکم در مجموعه‌ها و قطعات الکترونیکی جلوگیری می‌کند.

موارد استفاده از هیدروستات تابلویی چیست ؟

معمولاً از رطوبت سنج استفاده می‌کنند تا مطمئن شوند که سطح رطوبت در فضا و تجهیزات موردنظر در حد مطلوبی است. اگر خانه، کارخانه و یا کارگاه‌های تولیدی بیش‌ازحد مرطوب باشد، ممکن است هوا بوی کپک‌زدگی بدهد، کپک بیشتر می‌شود و بیشتر رشد می‌کند. کپک می‌تواند باعث تعدادی از مشکلات سلامتی ازجمله واکنش‌های آلرژیک و اختلالات تنفسی شود و همچنین می‌تواند به خانه و وسایل آن آسیب برساند.

اگر هوا خیلی مرطوب باشد، احساس خفگی به وجود می‌آید و نفس کشیدن نیز می‌تواند ناراحت کننده باشد. اگر هوا خیلی خشک باشد،  افراد دچار خشکی پوست، خارش و ترک خوردن لب‌های دردناک می‌شوند. رنگ روی مبلمان و دیوارها  کنده می‌شود و مبلمان چوبی و آلات موسیقی مانند پیانو، کمانچه و گیتارخراب خواهند شد.

سطح رطوبت نسبی ایده آل در یک خانه معمولاً بین 30 تا 50 درصد است، اگرچه ترجیحات فردی ممکن است کمی متفاوت باشد. استفاده از رطوبت سنج این امکان را می‌دهد که رطوبت را تنظیم کنند تا از سلامت افراد و وسایل خود محافظت کنند.

انواع هیدروستات تابلویی چیست ؟

رطوبت سنج‌ها وظایف مختلفی را در خانه‌ها، بیمارستان‌ها، ادارات، آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، کارخانه‌های تولیدی، تأسیسات تولید مواد غذایی، گلخانه‌ها، انکوباتورها، فرآیندهای خشک کردن و موزه‌ها و بسیاری از مناطق دیگر انجام می‌دهند.
چهار نوع اصلی رطوبت سنج وجود دارد:

• رطوبت سنج‌های مکانیکی: از مو یا الیاف دیگری استفاده می‌کنند که در پاسخ به رطوبت طول آن‌ها تغییر می‌کند.
• رطوبت سنج‌های الکترونیکی: از موادی با خواص الکتریکی استفاده می‌کنند که در پاسخ به رطوبت تغییر می‌کنند.
• روان‌سنج‌ها: از دو دماسنج استفاده می‌کنند، یکی خشک و دیگری که در پارچه مرطوب قرار دارد. تبخیر از پارچه مرطوب، دماسنج را خنک می‌کند، اما تأثیر آن به رطوبت محیط بستگی دارد.
• رطوبت سنج نقطه شبنم: دقیق‌ترین رطوبت سنج رطوبت سنج “نقطه شبنم” است. در یک لحظه، تا رسیدن به دمای نقطه شبنم خنک می‌شود. رطوبت نسبی تابعی از نقطه شبنم است.

انواع رطوبت سنج تابلویی دیجیتالی

دیجیتال رومیزی:

دستگاه دیجیتال رومیزی یا ثابت قابلیت نصب بر روی دیوار دارد و یا استفاده به صورت رومیزی، جهت اندازه‌گیری رطوبت و دما در یک محیط محصور، نظیر آزمایشگاه و یا بیمارستان و دفتر کار یا محیط کاری در صنعت مورداستفاده قرار می‌گیرند. معمولاً این دستگاه‌ها به سنسورهای سرخود مجهز بوده و قابلیت کالیبره در بعضی از سنسورها وجود ندارد.

دیجیتال صنعتی و حرفه‌ای:

در برخی مدل‌های صنعتی و حرفه‌ای رطوبت سنج، امکان کالیبره سنسورهای دما و رطوبت دستگاه وجود دارد. هم‌چنین در برخی مدل‌های این دستگاه امکان ثبت بیش‌ترین و کم‌ترین مقدار و یا تنظیم ست پوینت برای آلارم مشخص است. با توجه به نوع پرآب می‌توان این دستگاه‌های آزمایشگاهی را به دو دسته «پرآب سرخود» و «پرآب جدا» تقسیم کرد.