ترمینال پیچی را میتوان یکی از انواع اتصالات الکتریکی دانست که به وسیله ی آن میتوان یک سیم را توسط یک پیچ به فلز هادی و رسانا و سیم دیگری متصل کرد. به همین دلیل است که این نوع اتصال الکتریکی به ترمینال پیچی معروف است و نامگذاری شده است و جهت محکم کردن اتصال باید ترمینال پیچی را بسته و جهت شل کردن اتصال ترمینال پیچی را باز کنیم.در این مطلب از فرنام الکتریک به توضیح و بررسی انواع ترمینال هاى ریلی، ترمينال شاخه‌ای و ترمینال پیچی و انواع آنها براي استفاد‌هاي مختلف مي‌پردازيم پس تا انتها با ما همراه باشید.یکی از پرمصرف‌ترین تجهیزات جانبی در صنعت برق کانکتور برق یا ترمینال هستند. وظیفه اصلی ترمینال‌ها متصل كردن دو یا چند سیم به صورت موقت، ولي استاندارد و محکم است.
ترمینال‌ها باعث می‌گردنند تا علي رغم اتصال‌هایی که با نوارچسب صورت گرفته‌اند، جریان برق را بدون گرم شدن عبور بدهند و از بروز سوانحي نظير آتش‌سوزی و برق‌گرفتگی جلوگیری بکند. در صنایع برق مدل‌هاي گوناگوني از ترمینال‌ها هستند که کاربردها و ویژگی‌های خاصي دارند.در کل باید گفت که ترمینال ها وسیله ها و ابزارهایی هستند که به ما کمک میکنند سیم های برق را با نظم و ایمنی بیشتری در کارهای خود استفاده کنیم.
پوشش و جنس خارجی ان قطعات معمولا از مواد عایق و پلاستیک تشکیل شده است که همین جنس موجب میشود تا فرد با اطمینان بیشتری از آنها استفاده کند. علاوه بر اطمینان و بالا و خطر کمتر در کار کردن با ترمینال ها این قطعات موجب زیبایی و نظم نیز در تابلوی برق و یا هرجایی که سیم ها نیازمند گره شدن و چند شاخه شدن هستند میشود چون یکی از کاربرد ترمینال ها چند شاخه کردن یک رشته سیم ورودی و تبدیل آن به چند رشته سیم خروجی است.
ترمینال پیچی چیست و چه کاربردی دارد؟
انواع مختلفی از ترمینال در صنعت برق وجود دارد که شاید بتوان گفت ترمینال پیچی از پرکاربرد ترین و پرمصرف ترین اتصالات بجای استفاده از چسب برق میباشد. ترمینال های پیچی برای اتصال دو یا چند رشته سیم به یکدیگر و نیز گرفتن انشعاب از آنها مورد استفاده قرار میگیرد.استفاده از کانکتور پیچی برای اتصال دو رشته سیم به یکدیگر بسیار بهتر از استفاده از چسب برق است و ترمینال پیچی راهکاری ایمن تر میباشد. اما لازم به ذکر است ترمینال پیچی نیز روشی دائم نیست و به عنوان روش های موقتی اتصال سیم ها شناخته میشود. کانکتور پیچی باعث میشود تا جریان برق بدون داغ شدن از سیم عبور کند و به سیم دیگر برسد. همچنین کانکتور پیچی خطراتی همچون برق گرفتگی ناشی از لخت بودن سیم را نیز تا حدودی کاهش خواهد داد.
چرا باید از ترمینال برق استفاده نمود
- ایمنی زياد و بالا
- داراي اتصال خوب و استاندارد
- با استفاده از ترمینال برق به راحتي و سادگی میتوانيد برای چندین بار محل و نقطه اتصال سیمها را باز و بسته کنيد بدون این نگراني که احيانا ایرادی رخ بدهد.
- همچنين از ترمینال برق برای اتصال دادن موقت و یا دائمی سیم میشود بهره برد. در صورت برقراري اتصال دائمی میشود بارها این ترمینال برق را باز و بسته بكنيد و سیم ها را با يكديگر تعویض بكنيد.
- از ترمینال برق ریلی نيز مي‌شود برای انشعاب گیری از تابلو برق بدون برقراري هر نوع خطری يا احتياطي استفاده كرد و بهره بردن از ترمینال ها شرایط ایمن و مناسبي را برايتان ایجاد خواهد كرد.
انواع ترمینال ها و انواع کانکتور پیچی
در صنعت برق انواع ترمینال برق وجود دارد که هر کدام را میتوان برای منظور خاصی استفاده کرد. کانکتور پیچی یکی از آنهاست که بیشترین کاربرد آن برای اتصال سر سیم ها به یک دیگر است. اما برای اینکه بدانیم ترمینال های مختلف چه کاربردی دارند در ادامه به بررسی انواع مختلف ترمینال خواهیم پرداخت. به طور کلی سه دسته ترمینال پرکاربرد در صنعت برق داریم: ترمینال ریلی، ترمینال شاخه ای و ترمینال پیچی که هر کدام ویژگی ها و موارد استفاده خاص خود را دارند که در ادامه توضیح خواهیم داد.
ترمینال ریلی
همانطور که از نام آن پیداست این ترمینال توانایی نصب بر روی ریل های فلزی نصب شده درون جعبه برق را داراست و میتوان به سادگی آن را بر روی ریل نصب کرد و یا جدا کرد و حتی بر روی ریل جا به جا کرد. این نوع ترمینال ها بیشتر برای انشعاب گرفتن استفاده میشود. بطور مثال با ورود یک فاز به یک سمت ترمینال و پل زدن آن میتوان در سمت دیگر ترمینال چند خروجی از همان فاز را دریافت کرد.
میتوان از این ترمینال ها به تعداد مورد نیاز در تابلوی برق و روی ریل مخصوص نصب کرد و استفاده کرد و این ترمینال ها قابلیت این را دارند که بصورت جداگانه از روی ریل جدا شوند و در صورت خراب بودن تیغه ها تعویض شده و دوباره بر روی ریل سوار شوند در حالی که دیگر ترمینال ها مانند شاخه ای از این مزیت برخوردار نیستند و قابل تعویض نمی باشند. با استفاده از پیچ موجود بر روی ترمینال تیغه های داخلی ترمینال به یک دیگر نزدیک شده و یا دور میشوند.
با قرار دادن سیم داخل یک سمت ترمینال و سفت کردن پیچ آن میتوان سیم را به تیغه های داخلی ترمینال متصل کرد و سمت دیگر ترمینال نیز با همین تیغه ها خاصیت مشابه دارد.برای خارج کردن سیم نیز کافیست تا پیچ های ترمینال شل شده و سیم از آن خارج شود. بدنه خارجی این ترمینال ها از جنس عایق و پلاستیک میباشد که موجب میشود تا برق به بدنه خارج از آن نشت پیدا نکند و در هنگام برخورد احتمالی دست با بدنه ترمینال از خطر برق گرفتگی جلوگیری کند.
ترمینال شاخه ای
اکثر افراد این مدل از ترمینال برق را در طول زندگی خود مشاهده کرده اند و اولین مدل ترمینالی که به ذهن اکثریت افراد میرسد همین مدل یعنی ترمینال های شاخه ای می باشد که عموم افراد با آنها آشنا هستند. این ترمینال ها دارای کانال هایی هستند که سر و ته آنها پیچی قرار دارد که بتوان سیم هادی را به وسیله ی آن درون کانال ها محکم کرد و یا سیم را از آنها بیرون آورد.بعضی مواقع نیاز است که طول یک سیم را افزایش دهیم که در این موارد از ترمینال شاخه ای استفاده میشود.
نام دیگر ترمینال های شاخه ای ترمینال بین راهی میباشد که یک اتصال محکم و استاندارد برای اضافه کردن طول سیم ها میباشد. این نوع ترمینال ها مانند ترمینال پیچی میتواند دو سیم را به یکدیگر متصل کند اما تفاوت میان این ترمینال و پیچی این است که ترمینال پیچی روشی موقتی است در صورتی که ترمینال شاخه ای روشی دائمی به حساب می آید.
همچنین ترمینال پیچی برای یک نوع سیم به کار میرود اما ترمینال شاخه ای را میتوان همزمان برای چندین سیم به کار برد. این نوع ترمینال ها نیز مانند پیچی و ترمینال ریلی دارای سایز ها و اندازه های مختلف هستند که برای انواع اندازه های سیم های مختلف میتوان از ترمینال مناسب استفاده کرد.بدنه این ترمینال مانند پیچی و ترمینال ریلی از جنس عایق میباشد تا خطر برق گرفتگی در آن کاهش یابد. یک کانال درون این بدنه وجود دارد که تیغه های هادی درون آن قرار گرفته است و با باز و بسته کردن پیچ های ترمینال میتوان سیم را درون آن سفت کرد تا از بیرون زدگی جلوگیری شود. با سفت کردن پیچ ترمینال میتوان اطمینان یافت که جریان برق به خوبی از تیغه ها عبور کرده و به سمت دیگر ترمینال خواهد رسید.
ترمینال پیچی
میتوان گفت که ترمینال های پیچی جایگزین چسب برق برای اتصال دو یا چند سیم با یکدیگر میباشند. علاوه بر اینکه این ترمینال اتصال دو یا چند سیم را به یکدیگر انجام میدهد موجب عایق بندی آنها نیز خواهد شد و باعث عدم نشتی برق به بیرون از ترمینال پیچی خواهد شد.البته لازم به ذکر است که علاوه بر اینکه این قطعه ترمینال پیچی نامیده میشود به آن کانکتور پیچی نیز گفته میشود و در اکثر مواقع بجای گفتن نام ترمینال پیچی برای جلوگیری از اشتباه این قطعه را کانکتور پیچی مینامند.یک کانکتور پیچی دارای قسمت های مختلفی میباشد. این ترمینال دارای یک عایق استوانه ای از جنس پلاستیکی میباشد که درون این عایق چیزی شبیه به رزوه های یک پیچ را مشاهده خواهیم کرد.
همچنین قسمت خارجی عایق ترمینال دارای شیار هایی است که موجب میشود هنگام کار با این ترمینال بتوان به راحتی آن را باز و بسته کرد و پیچاندن این ترمینال را آسان تر خواهد کرد. این ترمینال نیز دارای سایز های مختلفی است که میتوان آن ها را با توجه به نیاز خرید و استفاده کرد. یکی از مزایای این ترمینال در مقایسه با ترمینال شاخه ای میتوان به قیمت پایین تر آن و نصب سریع تر و راحت تر اشاره کرد.همانطور که اشاره شد ترمینال پیچی بهترین جایگزین برای نوار چسب برق میباشد و امروزه در اکثر کارهای صنعتی بجای نوار چسب برق از این ترمینال جهت اتصال دو یا چند سیم به یک دیگر استفاده خواهد شد.