شاید از خود بپرسید که تابلو برق روکار و توکار چیست؟ تابلوهای برق از تجهیزات کلیدزنی، کنترل، اندازه گیری، حفاظت و مانیتورینگ تشکیل شده است که به یکدیگر متصل شده و در داخل محفظه نصب می شوند.فضای بسته فلزی تنها یکی از انواع تابلوها است. در گذشته به دلیل عوامل محیطی و مشکلات ناشی از نصب تجهیزات و حوادثی مانند اتصال کوتاه در تجهیزات الکتریکی خطراتی وجود داشت. بنابراین نیاز به ارتقای امنیت بیش از پیش احساس می شود.
یکی از عواملی که نیاز و اهمیت تابلوهای برق را به ما یادآوری می‌کند این است که تمام قطعات الکتریکی در اختیار اپراتورها قرار می‌گیرد، بنابراین تولیدکنندگان و کارشناسان را به ارتقای ایمنی ترغیب می‌کند. بنابراین تابلو برق را به صورت محفظه بسته طراحی می کنند تا وسایل داخل آن غیر قابل دسترس باشد.
این فضای سرپوشیده شامل تجهیزات الکتریکی می باشد، لازم به ذکر است که پنل بسته به نوع خود می تواند دارای تجهیزات پنوماتیکی مانند شیر برقی کمپرسور نیز باشد. وظیفه اصلی این سیستم مانیتورینگ کنترل و محافظت از وسایل الکتریکی است که هزینه بالایی نیز دارند. علاوه بر این، موضوع حفاظت اضافی از دستگاه نیز تحت تأثیر عوامل انسانی است. تابلوهای برق صنعتی این فعالیت را از طریق یک سری دستگاه های مانیتورینگ الکتریکی مانند انواع رله کنترل بار، رله کنترل فاز، انواع غیر فلزات، کنتاکت ها، تجهیزات PLC، دستگاه های نمایشگر و غیره انجام می دهند. برای آشنایی با انواع تابلو برق روکار و توکار تا انتها با فرنام الکتریک همراه باشید.
تابلو برق توکار
بیشتر در ساختمان های در حال ساخت استفاده می شود و بدنه آن در دیوارها قرار می گیرد و فقط درهای آن نمایان است و بیشتر در راهروها و داخل واحدها استفاده می شود.
تابلوهای برق روکار
این مدل یکی از پرکاربردترین تابلوهای برق می باشد زیرا در هر زمان قابل استفاده بوده و نیازی به عملیات ساختمانی پس از نصب مانند تابلوهای برق توکار ندارد.
تابلو برق بارانی
در محیط های بیرونی که احتمال بارندگی یا پاشیدن آب وجود دارد از پانل های باران استفاده می شود. ظاهر این مدل شبیه به پنل روکار است. فقط شیروانی به سقف اضافه شده است.تابلوهای روکار دارای دو نوع تابلو برق دیواری و تابلو برق ایستاده می باشند. تابلو دیواری از نظر ابعاد بسیار کوچکتر از برادر خود تابلو برق است. تابلو دارای 3 مدل تابلو برق جوشکاری تابلو برق پیچی می باشد.
در گذشته از رنگ خشک شده با هوا برای پوشاندن سطح تابلوهای برق استفاده می شد که به دلیل خراش های اولیه این مدل رنگ با رنگ کوره ای جایگزین شده و امروزه به صورت رنگ ثابت است.در مکان هایی که نیاز به استریل استاندارد محیط دارد و همچنین روی تابلوهای برق دیگر نمی توان از تابلوهای برق با پوشش رنگ استفاده کرد به همین دلیل تابلوهای برق این محیط را از ورق فولادی می سازند تا نیازی به رنگ آمیزی نداشته باشند.
اجزاء تشکیل دهنده هر تابلو:
تجهیزات الکتریکی:
لوازم الکتریکی که در تابلو استفاده می شود . عبارتست از کلیه عنا صری که در مدار الکتریکی قرار می گیرند . ( به غیر از قسمت ارتباطات)
- کنتاکتور : عامل قطع و وصل مدار فرمان از راه دور
- بی متال : جهت فرمان قطع در اثر عبور جریان زیاد
- انواع رله ها : جهت ارسال فرمان قطع یا وصل در اثر عوامل مختلف و خطاهای گوناگون ( از قبیل رلۀ کنترل فاز ، رلۀ کنترل بار ، رلۀ زمانی یا تایمر و غیر…)
- انواع کلیدها : جهت قطع و وصل مدار ( از قبیل کلیدهای سلکتوری ، غلتکی ، بوش باتون ، میکروسوئیچ ، فلوتر سوئیچ و غیره … )
- تجهیزات اندازه گیری : جهت محاسبۀ پارامترهای متغییر ( نظیر آمپرمتر ، ولتمتر ، واتمتر ، فرکانس متر ، کسینوس فی مترمتر)
- ترانس جریان یا سی تی و ولتاژ یا پی تی : جهت کاهش یا افزایش جریان یا ولتاژ
- بدنه : قسمت فلزی که تجهیزات را محصور می کند.
- ارتباطات : ارتباط تجهیزات توسط هادی ها برقرار می‌شود . ( مثل سیم ، شینه ، کابلشو و غیره …)
کلیۀ فعالیت قسمت های وایرینگ و شینه کشی جزء این دسته محسوب می شوند که به دو گروه ارتباطات انعطاف ناپذیر ( شینه ها ) و ارتباطات انعطاف پذیر ( سیم و کابل ) تقسیم می شوند.
معیارهای اصلی خرید تابلو برق
همان طور که گفتیم برای انتخاب و خرید تابلو برق باید به معیارهای خاصی توجه کنید تا انتخاب درستی را در این باره انجام دهید. در حالت کلی حتما به معیارهای ذکر شده در پایین توجه کنید تا خرید خوبی را داشته باشید، این معیارها عبارتند از:
- مدل تابلو برق که می تواند شامل مدل های ایستاده، دیواری، روکار، توکار، جعبه ای، رک و غیره باشد.
- حداکثر مقدار ولتاژ و جریان مورد نظر تابلو برق را انتخاب کنید.
- جنس تابلو برق را انتخاب کنید که می توانید از بین مدل های فلزی، استیل، آلومینیومی، پلاستیکی و غیره باشد.
- مکان نصب تابلو بر اساس درونی یا بیرونی را تعیین کنید.
- استاندارهای مورد استفاده برای محافظت از دستگاه را بررسی کنید.
- وجود یا عدم وجود ویژگی های مختلف مثل ضد آب و ضد گرد و خاک را بررسی کنید.
- ثابت یا کشویی بودن ساختار دستگاه را چک کنید.
- امکان توسعه و تطبیق پذیری دستگاه با امکانات جدید را چک کنید.
- به برند تولید کننده تابلو برق دقت کنید.
دلایل مهمی که نباید تابلو برق بی کیفیت و ارزان را خریداری کنیم؟
در نظر بگیرید که صرفا به خاطر قیمت پایین تابلو برق در یک شرکت ایکس اقدام به خرید این دستگاه کنید و به معیارهای اصلی خرید تابلو برق توجه نکنید و فقط بر اساس قیمت پایین انتخاب خود را انجام دهید در این مواقع به نظرتان چه اتفاقی ممکن است بیفتد؟ برای جواب این سوال باید بگوییم که با احتمال بالا دستگاهی که خریداری کرده اید یا تجهیزات کنترلی موبوط به آن در معرض آسیب های جدی و خطرناک قرار بگیرند، چرا که تابلو برق یک دستگاه الکتریکی است و به همین دلیل باید در مقابل نوسان های جریان و ولتاژ از مقاومت بالایی برخوردار باشند و روش های قطع جریان پیشرفته ای را داشته باشد.
از مهم ترین آسیب ها و خطرات استفاده از تابلو برق بی کیفیت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد خطاهای سیستمی زیاد و مختلف
- اندازه گرفتن ولتاژ و جریان غلط
- آسیب دیدن قطعات داخلی و رخ دادن اضافه بار
- آسیب دیدن لوازمی الکترونیکی و الکتریکی که با کمک تابلو برق کنترل می شوند.
- ایجاد آتش سوزی در دستگاه
قیمت تابلو برق در ایران به چه عواملی بستگی دارد؟
به دلیل تنوع و گستردگی زیاد تابلو برق این نوع ابزار قیمت متفاوتی در بازار دارد، و معمولا عوامل مختلفی بر قیمت آن تاثیر می گذارد، برای درک بهتر می توان گفت، تابلو برق یک کارخانه بزرگ و پیچیده نسبت به تابلو برق یک خانه کوچک تفاوت فاحشی با هم دیگر دارند. به دلیل گستردگی و نیز وجود ماشین آلات بسیار پیشرفته در کارخانه ها معمولا ساخت و تولید تابلو برق آن ممکن است روزها و ماه ها طول بکشد و از پیچیدگی بالایی برخوردار باشد. به همین دلیل قیمت آن گران تر است و کار زیادی نیز لازم دارد.
انواع تابلو برق موجود در بازار هر کدام قیمت متفاوتی دارند. معمولا انتخاب و خرید هر کدام از آنها بستگی به نوع فعالیت و کار شما دارد. در خیلی از موارد متخصصان در این زمینه سعی می کنند از روی نقشه تاسیساتی نوع آن را مشخص کنند.
دانستن و شناخت انواع تابلو برق می تواند در هزینه شما صرفه جویی کند ، اما مهمتر از همه، مهارت های شما در این زمینه است. توصیه می کنیم اگر در این زمینه تخصص و مهارت لازم را ندارید حتما از افراد با تجربه کمک بگیرید و به هیچ وجه خود اقدام به خرید و نصب آن نکنید، زیرا خطرات بیشتری دارد.
قیمت تابلو برق
فاکتورهای مختلفی برای خرید تابلو برق روکار و توکار وجود دارد که از مهم ترین آن ها می توان به فاکتور قیمت اشاره کرد. قیمت تابلو برق جزو اولین و مهم ترین موارد در خرید تابلو برق است که افراد در وهله اول به آن توجه می کنند. قیمت تابلو برق نیز به خودی خود بسته به مسائل مختلف می تواند تحت تاثیر قرار بگیرد. برای مثال مدل های تابلو برق براساس تفاوتی که در ویژگی ها و خصوصیاتی که دارند دارای قیمت های مختلفی هستند و در زمان خرید حتما به این مسئله توجه کنید.