جنس بدنه تابلو برق دارای انواع متنوعی می باشد.کسانی که اقدام به طراحی تابلو های برق می نمایند، باید بدانند از چه جنس بدنه ای برای تابلو های برق باید استفاده کنند. جنس بدنه تابلو های برق متفاوت هستند و هر کدام کاربرد های خاص خود را دارند. در این مقاله از مقالات فرنام الکتریک به بررسی انواع جنس بدنه در تابلوهای برق خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید.
تابلوهای برق در اصل محفظه هایی هستند که از تجهیزات الکتریکی و الکترونیک محافظت می کنند. این تابلو ها به شکل های مختلفی تولید می شوند. این که تابلو های برق از نظر ولتاژ، نحوه نصب، محل نصب، نحوه ی دسترسی و از همه مهمتر از نظر جنس بدنه به چند دسته تقسیم می شوند، می تواند به ما در طراحی و ساخت تابلو های برق کمک شایانی نماید.
انواع مختلف جنس بدنه تابلو برق
جنس بدنه تابلو برق به چند دسته تقسیم می شوند. تابلو برق های فلزی، کامپوزیت، پلاستیکی، پلی کربناتی و… . هر یک از این تابلو های ساخته شده کاربرد های مجزایی دارند. در محیط های مختلفی نصب می شوند و ویژگی های متفاوتی با یکدیگر نیز دارند.
تابلو برق با بدنه فلزی
برای این تابلو برق‌ها، بدنه‌ای از جنس فلز در نظر گرفته می‌شود. جنس بدنه تابلو برق فلزی را با رنگ الکترواستاتیک پوشش می‌دهند تا از آسیب در امان بماند. برخی از این تابلوها با ورقه‌های گالوانیزه تولید می‌شوند. به طور کلی از این جنس بدنه، برای محیط‌های بیرونی استفاده می‌کنند.
این نوع بدنه‌ها برای محیط‌های اسیدی و مرطوب مناسب هستند؛ زیرا برای ساخت آنها از ورقه‌های استیل ضد زنگ استفاده می‌کنند. فلز به دلیل خاصیت فرم‌پذیری، به‌راحتی در ابعاد و شکل‌های مختلف تولید می‌شود. همین ویژگی آن را از بقیه تابلوها متمایز می‌کند. تابلوهای فلزی دارای هزینه مناسبی هم هستند. با این وجود معایبی هم دارند که نمی‌توان از آنها چشم‌پوشی کرد. یکی از معایب بزرگ این تابلوها، رسانا بودن آنهاست. تابلوهای فلزی به دلیل رسانا بودن، احتمال برق‌گرفتگی را بیشتر می‌کنند.
چرا که هیچ فلزی بیشتر از این زمان، نمی‌تواند در برابر رطوبت دوام بیاورد. همچنین این جنس تابلوها در برابر آتش‌سوزی هم مقاومت چندان بالایی ندارند. فلز در مواجهه با آتش‌سوزی، خیلی زود به حرارت بالا می‌رسد. همین موضوع باعث آسیب دیدن تجهیزات داخلی تابلو برق می‌شود.
جنس بدنه تابلو برق از نوع کامپوزیت
یکی از جدیدترین نمونه های تابلو های برق، تابلو های کامپوزیت هستند. جنس بدنه تابلو برق کامپوزیت بسیار بادوام، ایمن و مستحکم هستند. این بدنه ها از ترکیب الیاف شیشه و رزین ترموست ساخته می شوند. معمولا این تابلوهای برق در ابعاد استاندارد کشور آلمان ساخته می شوند.
مزایای تابلو های برق کامپوزیت بسیار است. می توانیم از این مزایا به ضد اشعه UV بودن، استحکام بالا، ضد حریق بودن، ضد زنگ زدگی و خوردگی، با طول عمر بالا و عایق الکتریسیته بودن اشاره نماییم.
از این رو این جنس تابلوهای برق می تواند جایگزین مناسبی به جای تابلو های برق فلزی باشد. علاوه بر آن هزینه ی کمتری نیز در بر خواهد داشت. طول عمر تابلو های برق کامپوزیت بیش از 30 سال می باشد. پس برای استفاده در محیط های بیرون نیز مناسب هستند.
جنس بدنه تابلو برق از نوع پلی کربنات
این تابلوها از ترکیب رزین های ترموپلاستیک و الیاف کربن تولید شده و به همین دلیل نمیشود از آنها در محیط های بیرونی استفاده کرد چرا که در برابر اشعه خورشید، دچار شکنندگی می شوند. همچنین در برابر آتش سوزی و حریق نیز مقاوم نیستند که از آنها بهتر است برای محیط های داخلی استفاده شود.
آشنایی با ویژگی‌های تابلو برق پلیمری
اغلب این نوع معرفی ابعاد استاندارد تابلو برق صنعتی در محیط‌های قلیایی و اسیدی مقاومت بالایی دارند. همچنین می‌توانند از تجهیزات و قطعات داخلی خود در برابر آسیب های محیطی محافظت کنند. از ویژگی های تابلو برق پلیمری می توان به موارد ذیل اشاره نمود.
- عایق حرارتی بوده و در برابر اشعه خورشید مقاومت بالایی دارند.
- در محیط های شیمیایی دوام و عمر بالایی دارند.
- از تجهیزات خود در برابر گرد و غبار و رطوبت محافظت می کند.
- بدنه این نوع تابلو برق‌ها عایق الکتریکی بوده و از برق‌گرفتگی جلوگیری می‌کند.
- ایمنی افراد در برابر خطرات و آسیب‌های احتمالی افزایش می‌یابد.
- تابلو برق پلیمری نارسانا است.
- باعث افزایش ایمنی در محیط کار می‌شود.
- از تجهیزات و لوازم الکتریکی در برابر حوادث محیطی جلوگیری می‌کند.
- مرتب کردن و نظم بخشیدن به پروژه
انواع تابلو برق از نظر محل نصب
تابلو برق ها از نظر محل نصب هم به انواع مختلفی تقسیم می شود که عبارت‌اند از:
داخلی: به تابلو برق‌هایی، تابلوبرق داخلی گفته می‌شود که در فضاهای بسته مانند داخل سالن، سوله و … نصب شود.
فضای باز: همان طور که از اسم آن هم قابل حدس است، تابلو برق صنعتی فضای باز به تابلو برقی گفته می‌شود که در محیط‌های آزاد و فضای باز نصب شده باشد.
تابلوهای ایستاده: این دسته از تابلو برق‌ها در محل نصب به صورت ایستاده قرار می‌گیرند. تابلو برق ایستاده کارایی چند منظوره دارد و داخل آن می‌توان تجهیزات الکتریکی مانند تجهیزات کنترل، قدرت و … را نصب کرد.
نصب و نگهداری تابلو برق
نصب و نگهداری تابلو برق صنعتی بسیار راحت ولی تخصصی می باشد و می بایست با تجهیزات مناسب آن صورت گیرد. نگهداری آن ها ضرورت بالایی دارد چرا که در شرایط گوناگون و به مرور زمان ممکن است این تجهیزات دچار آسیب شوند پس باید در نگهداری و حفاظت از آن ها کوشا بود و در صورت خرابی در اولین فرصت قطعات را تعمیر یا تعویض نمود. در هنگام خرید باید به این مورد که امکان دارد در آینده قطعاتی را به تابلو اضافه کنیم، توجه داشت، زیرا برش یا سوراخ کردن بدنه جهت افزایش فضا با استانداردهای تعریف شده مغایرت دارد.
نکات مهم خرید تابلو برق صنعتی
تابلو برق ها به علت مدیریت و کنترل توزیع برق در یک ساختمان، نقش حیاتی را ایفا می نماید و در محیطی که نصب شده باشد قطعی برق به علت نوسان یا از این دست اختلالات ممکن نیست و برق قطع نمی شود یا در صورتی که بار اضافی را شناسایی کند فورا واکنش نشان می دهد.
نگهداری و کنترل تابلو برق ها بسیار راحت می باشد، اگر خطایی در شبکه توزیع برق رخ دهد با آلارم های مخصوص به هر بخش می توان، به بخش مربوطه رجوع کرد و مشکلات را برطرف کرد و از آتش سوزی یا خطرات دیگر جلوگیری نمود. سه مشخصه ای که قبل از خرید تابلو برق به ما کمک می کند تا انتخاب بهتری نسبت به خرید این محصول داشته باشیم شامل موارد زیر است:
- مشخصات و ویژگی های شبکه توزیع برق
- مشخصات محیطی
- مطالعات و محاسبات الکتریکی
اصول ایمنی و استاندارد‌هایی که در بدنه تابلو برق باید رعایت شوند!
به طور کلی هنگام کار با تابلو برق‌ها باید نکاتی را برای حفظ سلامتی افراد و ایمنی تجهیزات رعایت کنید. این نکات شامل بدنه تابلوهای برق هم می‌شوند. در ادامه با این اصول ایمنی آشنا می‌شوید.
استفاده از تجهیزات اطفای حریق
بروز آتش‌سوزی گاهی اوقات اجتناب‌ناپذیر است. گاهی با وجود این که تمام موارد پیشگیری رعایت می‌شوند، اما باز هم آتش‌سوزی اتفاق می‌افتد. برای مقابله صحیح با آتش‌سوزی تابلو برق، باید تمام افرادی که با تابلو سروکار دارند، اطلاعات کافی در مورد نحوه استفاده از تجهیزات اطفای حریق را داشته باشند. برای راحتی کار بهتر است از دستورات سازندگان این تجهیزات که روی آنها نصب می‌شوند استفاده شود. همچنین بهتر است وسایل کمک‌های اولیه برای افرادی که دچار برق‌گرفتگی یا آتش‌سوزی می‌شوند در دسترس باشد.
قرار دادن قواعد ایمنی نگهداری تابلو برق در معرض دید
یکی از راهکارهای افزایش ایمنی، این است که قوانین مربوط به نگهداری از تابلوها را روی بدنه تابلو برق نصب کنید. تمام موارد مربوط به اصول ایمنی، محدوده دسترسی افراد، شیوه نگهداری، نوع استفاده و … باید به صورت کاملا شفاف شرح داده شوند.
در دسترس قرار دادن نمودارهای خطای احتمالی
بهتر است برای جلوگیری از هرگونه خطر احتمالی علاوه‌بر دادن آموزش‌های لازم به افراد، اخطارهای لازم با فرم‌های خاصی روی تابلو برق نصب شوند. این اخطارها باید در معرض دید افراد قرار داشته باشد. همچنین هرگونه تغییرات روند استفاده از تجهیزات، باید روی بدنه نصب شود تا افراد از آن آگاه باشند.
جلوگیری از هرگونه آلودگی
با توجه به حساسیت تجهیزات داخلی تابلو برق‌ها، ورود هرگونه گردوغبار، آلودگی، حشرات موذی و … کارکرد آنها را با اختلال جدی مواجه خواهد کرد. به همین دلیل باید اصطلاحا چفت و بست بدنه تابلو برق به دقت مورد برسی قرار بگیرد تا از نفوذ آلودگی‌های محیطی جلوگیری شود. وجود پاکیزگی در تابلو برق، بهترین عملکرد را برای شما در پی خواهد داشت. توصیه می‌شود برای تمیزی آلودگی‌های داخل تابلو برق از وسایل مکشی استفاده کنید. به یاد داشته باشید که از دست زدن به تجهیزات شل شده خودداری فرمائید و هنگام تمیز کردن تابلو برق، برق مرکزی را قطع کنید.
برگزاری دوره‌های آموزشی تعمیر و نگهداری
پرسنل یا افرادی که با تابلو برق سروکار دارند، باید اطلاعات کافی در خصوص شرایط نگهداری تجهیزات و بدنه تابلو برق داشته باشند. به همین دلیل بهتر است دوره‌هایی را برای این افراد در نظر بگیرید. در این دوره‌های آموزشی، باید نحوه کار با تابلو برق، شرایط نگهداری و … توضیح دهید.
برون سپاری خدمات نگهداری و تعمیرات تابلو برق
بهتر است کار نگهداری و تعمیرات بدنه و تجهیزات تابلو برق را به افراد و شرکت‌های متخصص در این حوزه بسپارید. مهندسینی که در این حوزه متخصص هستند، تمامی سرویس‌های لازم را با هدف رفع مشکلات موجود انجام خواهند داد. به این ترتیب خیال شما هم بابت خطرات احتمالی از بین خواهد رفت. همچنین تاریخ بازدید و تعمیر تابلو برق توسط متخصص یادداشت می‌شود تا دوره‌های بازدید بعدی هم مشخص شود.