بررسی اشتباهات سیم کشی برق ساختمان : سیم کشی برق ساختمان، یک فرآیند کاملا تخصصی و مهارت محور بوده و نیازمند آموزش برق ساختمان به صورت تخصصی می باشد. عملیات سیم کشی می بایست متناسب با اصول و استانداردهای لازم و با دقت زیاد انجام گیرد.
عدم رعایت این اصول می تواند عواقب و خطرات جدی و بعضا جبران ناپذیری را در پی داشته باشد. با انجام دقیق و اصولی کابل کشی برق ساختمان، می توان احتمال بروز حوادثی مانند آتش سوزی را به میزان چشمگیری کاهش داد. در این مبحث با شایع ترین اشتباهات سیم کشی ساختمان بیشتر آشنا می شویم با فرنام الکتریک همراه باشید.
قواعد و قوانین برق کاری ساختمان چیست؟
نکته مورد توجه در برقکشی ساختمان که می بایست به آن توجه داشت و برقکاران باید آن را مد نظر داشته باشند، تفاوت بین سطح اطلاعات تجربی برقکاری و سطح اطلاعات فنی و تخصصی در حیطه برق می باشد. برقکاران باید بدانند ممکن است آن ها سال ها به صورت های مختلف و در پروژه های متفاوت مهارت و تجربه کسب کرده باشند، اما نمی توان بدست آوردن این مهارت ها را کامل دانست بلکه، تاکید ما بر یادگیری و رعایت نکات علمی و تخصصی برقکشی ساختمان می باشد.
برای مثال؛ برقکار ساختمان براساس تشخیص یا تجربه چندین ساله خود نتیجه می گیرد سیم کشی ساختمان را بعد از نازک کاری انجام دهد اما، اینجاست که علم تجربی ساختمان با دلایل متقن ثابت می کند که بنا به دلایلی سیم کشی ساختمان با رعایت قوانینی بهتر است قبل از نازک کاری ساختمان باشد. در نتیجه می بایست علاوه بر اینکه از اطلاعات و مهارت کافی برخورداریم، در قبال قوانین تخصصی ساختمان تمکین کرده و براساس قوانین ملی و جهانی ساختمان، کار را ادامه و تکمیل کنیم.
هشدارها برای جلوگیری از وقوع اشتباهات سیم کشی برق ساختمان
هرگز برای برق کشی ساختمان از افراد غیر متخصص در حوزه برق ساختمان استفاده نکنید.
صفحه 36 مبحث 13 قوانین و مقررات ساختمانی لازم می دارد جهت نصب و راه اندازی تاسیسات برق می بایست از مجریان دارای صلاحیت همراه با پروانه اشتغال استفاده نمود. این در حالی که متاسفانه در بحث نظارت، اغلب ناظران هنگامی نظارت را آغاز می کنند که کار به مراحل پایانی نزدیک شده و اشتباهات صورت گرفته چندان قابل تغییر و اصلاح نمی باشد. همچنان تاکید می گردد جهت جلوگیری از استهلاک و اعمال هزینه های گزاف از تکنسین ها و مجریان دارای پروانه اشتغال همراه با نظارت سازمان نظام مهندسی، ساخت خود را استاندارد و تکمیل کنید.
رایج ترین اشتباهات سیم کشی برق ساختمان
رعایت اصول مربوط به ایجاد اتصالات مختلف در سیم کشی برق ساختمان
یکی از استاندارد های این کار، استفاده از جعبه های اتصال است و معمولا تمامی سیم ها باید در این فضا به یکدیگر متصل شوند. در صورتی که خلاف این اصل عمل شود، در واقع کل کار غیر قانونی تلقی می شود. ممکن است در بسیاری از منازل یا ساختمان های اداری و تجاری این اصل رعایت نشده باشد ولی مطمئن باشید که در این صورت یکی از مهم ترین خطرات تهدید کننده ی آن فضا و کسانی است که در آن فضا حضور دارند. تمامی سیم ها باید در داخل جعبه ی اتصال به یکدیر متصل شوند و از روکش های مخصوص برای تکمیل عملیات نصب استفاده گردد.
عدم استفاده از تجهیزات فرسوده و قدیمی در سیم کشی داخلی ساختمان
یک برقکار حرفه ای علاوه بر این که باید از تجهیزات و متریال نو و با کیفیت استفاده نماید، همچنین باید نسبت به تناسب انواع آن ها با یکدیگر نیز دقت کافی داشته باشد؛ برای مثال به هیچ وجه از سیم های قدیمی استفاده نکند و برای نصب لامپ ها و چراغ های جدید میزان مقاومت هر دو محصول را در نظر بگیرد. سیم های قدیمی دارای مقاومت کمتری هستند و معمولا از تناسب لازم برخوردار نیستند. استفاده از متریال فرسوده یا قدیمی خود یکی از عوامل ایجاد آتش سوزی در ساختمان ها می باشد.
استفاده از کلید و پریز های استاندارد و جدید در سیم کشی برق ساختمان ها
انواع کلید و پریز از جمله متداول ترین وسایل مرتبط با برقکاری داخلی ساختمان ها و یکی از پر کاربرد ترین و پر فروش ترین محصولات گروه تولیدی آیدین پلاستیک می باشند. بدیهی است که برای انجام کار در یک ساختمان باید از متریال نو و استفاده نشده بهره گرفت اما برخی از افراد برای کاهش هزینه ها از پریز های دست دوم استفاده می کنند که اغلب دچار مشکلاتی شده اند.
پریز برق قدیمی یکی از وسایلی است که می تواند به راحتی اتصالات را برقرار کند و خطرآفرین شود. پیمانکاران و برقکاران محترم باید این نکته را در نظر داشته باشند که برای سیم کشی برق ساختمان ها به هیچ وجه از کلید و پریز های دست دوم و فرسوده استفاده ننمایند، آن هم در زمانی که در بسیاری از مناطق جهان و در سیستم پیشرفته ی برقکاری از پریز های هوشمند و قابل کنترل از راه دور استفاده می گردد.
رعایت استاندارد های مرتبط با سیم کشی روکار
امروزه در موارد بسیار مختصری، از روش سیم کشی روکار استفاده می گردد ولی در صورتی که بنا به شرایط آن ساختمان لازم است که چنین کاری صورت گیرد، باید از متریال و سیم های مناسب و همچنین پوشش هایی برای حفاظت از سیم ها استفاده گردد. به یاد داشته باشید که صرفا روکش دار بودن و مقاومت ظاهری سیم کافی نیست و ممکن است که این متریال در برابر عوامل مختلف دچار آسیب شود؛ مثلا بر اثرایجاد ضربه یا رطوبت، اتصالی نماید؛ بنابراین در پروسه ی سیم کشی روکار ساختمان، با توجه به محلی که سیم را در آن قسمت نصب شده است، باید از داکت های مخصوص استفاده شود تا علاوه بر حفظ زیبایی، موارد مرتبط با ایمنی و دوام محصول نیز تامین گردد.
30 مورد از اشتباهات سیم کشی برق از نگاه سازمان نظام مهندسی کشور
به گزارش پایگاه مرجع اخبار نظام مهندسی کشور، دکتر ایمان سریری اقدام به معرفی ۳۰ اشتباه رایج برقکاران تجربی نموده است که اطلاع از آنها برای ناظران و مجریان حوزه تاسیسات برقی الزامی است:
۱. استفاده از لوله های خودسوز به جای لوله غیر خودسوز (معروف به نسوز).
۲. عدم رعایت رنگ سیم نول (آبی) و ارت (سبز و زرد راه راه).
۳. عدم رعایت ارتفاع پریزها (لباس شویی حداقل شصت سانتی متر با فاصله سی سانتی متر از خروجی آب).
۴. پریزهای مسکونی باید درپوش ایمنی یا پرده محافظ کودک داشته باشد که مشاهده می شود صدها پریز بدون محافظ نصب می شود.
۵. سرسیم نصب نشده و سیم های افشان زیر پیچ ترمینال زخمی و له شده (یا به جای سرسیم، سیم های افشان لحیم کاری یکپارچه شوند).
۶. فاصله حداقل صد و بیست سانتی متر چراغ از دوش حمام رعایت نشده.
۷. بین کنتور تا تابلوی برق واحد به جای کابل از سیم استفاده شده که در مسیرهای طولانی، احتمال آسیب سیمها و گسستگی رشته ها وجود دارد.
۸. عدم استفاده از شینه ترمینالی نول و شینه ترمینالی ارت.
۹. نسبت قطر لوله به دسته سیم ها و کابل ها. ۱.۳(یک ممیز سه دهم) رعایت گردد.
۱۰. سیم کشی قبل از اتمام نازک کاری و گچ کاری انجام شود.
۱۱. برای سیستم اعلام حریق از سیم معمولی (به جای کابل مقاوم در برابر حریق) استفاده گردد.
۱۲. برای انباری ها (در ساختمان ۵ طبقه و بیشتر) لوله کشی اعلام حریق انجام نشده و نازک کاری و گچ کاری پایان یافته.
۱۳. پریز محوطه حیاط و بام، حفاظت نفوذ غبار و آب (آی پی) ندارد.
۱۴. سیم نول و ارت باید همراه فاز، داخل لوله های روشنایی کشیده شود که در بسیاری از موارد به اشتباه سیم نول را جدا از سیم فاز، به سمت انشعابات روشنایی می کشند.
۱۵. به اشتباه سیم ارت برای روشنایی نمی کشند.
۱۶. به اشتباه مقطع سیم نول و ارت را نصف فاز می گیرند.
۱۷. استفاده از لوله خرطومی نامرغوب و خودسوز و غیر استاندارد.
۱۸. عدم اجرای همبندی اصلی سیستم ارت با اسکلت سازه ساختمان.
۱۹. کابل آسانسور به غلط، چهار رشته (بدون هادی حفاظتی) مورد استفاده قرار گرفته.
۲۰. برای موتورخانه آسانسور دتکتور در نظر گرفته نشده و بعدا به ناچار از زون غیرمرتبطی، انشعاب گرفته میشود.
۲۱. پریز پکیج در محل نامناسبی کار گذاشته شده(زیر پکیج نصب نشود که احتمال نشت آب و برقگرفتگی دارد).
۲۲. برای برقرسانی به چراغهای نقطهای، موسوم به هالوژنی، از سیم یا لوله نامناسب استفاده شده (حداقل سیم یک و نیم میلی متر مربع باید استفاده شود).
۲۳. آژیر اعلام حریق طبق مبحث سه، باید حداقل یک عدد در هر طبقه نصب شده و باید حداقل دو مدار آژير اجرا شود که در صورت قطع احتمالی یکی، دیگری باقی بماند.
برای هر طبقه حداقل یک شستی اعلام حریق باید نصب شود که نصب نمی شود.
۲۴. لوله های فضای آزاد (بام و حیاط) از نوع پی وی سی اجرا می شود که زیر نور خورشید خشک و شکننده میشود. ( لوله فولادی ارت شده جایگزین آن شود.)
۲۵. در اتاق خواب سه در چهار، حداقل چهار پریز نیاز است که به اشتباه، حداکثر یک یا دو پریز نصب می شود.
۲۶. بدون نقشه اجرایی کار انجام می شود.
۲۷. آدرسدهی کابل های آنتن مرکزی انجام نمی شود و از پریزهای انتهایی آنتن، بجای پریز میانی آنتن استفاده می شود. همچنین آدرس دهی مدارها یا کلیدهای مینیاتوری تابلو برق ها انجام نشده.
۲۸. سیم فاز به روزنه سمت چپ پریز متصل شده (فاز باید به روزنه راست وصل شود).
۲۹. لوله مورب در دیوار مجاز نیست.
۳۰. برای کولر آبی در بام، کلید ایزولاتور سه پل یا چهار پل(چند قطبی) نصب نشده و نتیجتاً حین سرویس، خطر برق گرفتگی، ایجاد می کند