آشنایی با انواع سیم کشی ساختمان : سیم کشی ساختمان به عملیاتی گفته میشود که طی آن کارهایی نظیرعبور سیمهای الکتریکی، ایجاد انشعاب و لوله گذاری برای هدایت جریان برق انجام میگیرد. سیم کشی ساختمان مطابق با استانداردهای جهانی آموزش برق ساختمان و با توجه به نقشه تعیین شده و ساختمان انجام میگیرد. در این مقاله با انواع سیم کشی ساختمان آشنا میشوید با فرنام الکتریک همراه باشید.
انواع سیم کشی ساختمان
به طور کلی، انواع سیم کشی ساختمان متناسب با کاربرد، نوع پروژه و قدمت سازه در دو روش توکار و روکار انجام می پذیرد. در این زمینه باید خاطر نشان نمود که سیم کشی از مراحل اصلی و تعیین کننده برای ساخت و آماده سازی سازه های مسکونی و ساختمانی تلقی می گردد.
1- سیم کشی روکار ساختمان
این نوع از سیم کشی برای ساختمان های قدیمی و دارای قدمت زیاد و محیط های صنعتی و اداری بسیار کاربرد دارد. در این روش سیم ها و اتصالات به علت در معرض دید بودن، به راحتی در دسترس قرار می گیرند. به همین جهت، در مواقع بروز نقص فنی، قابلیت عیب یابی و تشخیص مشکل ایجاد شده به سادگی امکان پذیر می گردد.
مزایا و معایب سیم کشی روکار ساختمان
مهمترین مزیت سیم کشی روکار، عیب یابی راحت و برطرف کردن بهتر و سریع تر مشکل است. از آنجایی که سیم ها در دسترس هستند، در زمان بروز مشکل می توان به سادگی آن ها را بازرسی کرد و محل بروز ایراد را مشخص نمود. در این حالت دیگر نیازی به شکافتن دیوار نیست. همچنین اگر از لوله ها یا همان داکت ها برای عبور سیم در ساختمان استفاده شود، خطر برق گرفتگی نیز بسیار کاهش می یابد.
اشغال شدن فضای خانه مانند دیوارها و سقف و برهم خوردن زیبایی ظاهری را می توان بزرگترین عیب سیم کشی روکار در نظر گرفت. این نوع سیم کشی برای مکان هایی که جلوه ظاهری و زیبایی محیط از اهمیت بالایی برخوردار است، گزینه مناسبی محسوب نمی شود.
2- سیم کشی توکار ساختمان
در سیم کشی توکار، بدون محدودیت می توان از سیم های معمولی یا سیم ها و اتصالات مقاوم چندلایه استفاده به عمل آورد. بر همین اساس، روش سیم کشی توکار از شیوه های رایج و متداول برای انجام عملیات سیمکشی در بسیاری از پروژه ها اعم از اداری، تجاری، تفریحی و مسکونی به شمار می رود. علاوه بر این، در سیمکشی توکار ضمن رعایت ایمنی سازه، زیبایی و جذابیت بصری ساختمان نیز حفظ می شو
سیم کشی توکار با جعبه تقسیم
این نوع سیم کشی توکار که در سال های گذشته بسیار مورد استفاده بود، در قسمت بالایی دیوارها انجام می شود. در بالای دیوارها یک مجرای مخصوص افقی شکل تعبیه می شود و سیم ها از داخل آن عبور داده می شوند. در نقاط مشخصی از ساختمان یک جعبه تقسیم نصب می گردد و انشعابات مختلف درون این جعبه قرار می گیرند.
انواع مختلفی از جعبه تقسیم مانند جعبه تقسیم پلاستیکی، فلزی، گالوانیزه، آلومینیوم، استیل و … وجود دارد که با توجه به نوع ساختمان و شرایط محیط می توان یکی از آن ها را انتخاب کرد. نکات مهم در سیم کشی توکار ساختمان با جعبه تقسیم این است که سیم ها نباید به صورت لخت و بدون روکش درون جعبه تقسیم قرار بگیرند. همچنین اتصالات خارجی باید به وسیله سوکت های مخصوص مهار و محکم شوند و چیدمان سیم ها درون جعبه باید کاملا مرتب و مشخص باشد.
سیم کشی توکار با جعبه کلید و پریز
از دیگر روش های سیم کشی توکار ساختمان، استفاده از جعبه کلید و پریز است. در این نوع سیم کشی به جای جعبه تقسیم از جعبه یا قوطی کلید و پریز استفاده می شود که سیم ها از داخل آن انشعاب پیدا می کنند. سیم کشی بدین روش طرفداران زیادی دارد و در ساختمان های مختلفی از آن بهره می گیرند.
در سیم کشی توکار با جعبه کلید و پریز ابتدا دیواری که قرار است روی آن کلید و پریز نصب گردد را به سمت داخل شکافته و سپس جعبه را داخل فضای به وجود آمده قرار می دهند. علاوه بر حفظ زیبایی ظاهری و امنیت بالا، در زمان بروز مشکلات مختلف برقی نیز می توان به راحتی از طریق جعبه کلید و پریز به انشعابات مختلف دسترسی داشت.
سیم کشی توکار با جعبه فیوز
اساس کار این نوع سیم کشی ساختمان، تقسیم بندی متفاوت بخش ها و مکان های مختلف ساختمان است. با استفاده از سیم کشی توکار با جعبه فیوز می توان در زمان بروز مشکل مستقیما به سراغ سیم کشی همان بخش رفت و به راحتی عیب یابی و برطرف کردن آن را انجام داد.
استفاده از جعبه فیوز باعث می شود توزیع جریان برق در ساختمان به تعادل برسد. در این روش سیم ها ابتدا از جعبه فیوز عبور کرده و سپس با توجه به میزان جریان و نوع نیاز به بخش های دیگر هدایت می شوند. از انجایی که در این روش نیاز به استفاده از تجهیزات و مقدار سیم بیشتری برای سیم کشی جداگانه هر بخش از ساختمان است، هزینه آن نیز بالاتر از سایر انواع سیم کشی ساختمان می باشد.
مزایا و معایب سیم کشی توکار ساختمان
سیم کشی توکار امن ترین روش سیم کشی ساختمان محسوب می شود که خطر برق گرفتگی در آن وجود ندارد. همچنین، از نظر زیبایی می توان گفت سیم کشی توکار، بهترین روش سیم کشی ساختمان است؛ زیرا اثری از سیم ها و لوله ها و داکت ها روی سطوح دیوارها و سقف ها مشاهده نمی شود. علاوه بر این، موارد با استفاده از سیم کشی توکار احتمال رسیدن رطوبت به سیم ها، خطر آتش سوزی، فرسودگی سیم ها در اثر قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی و … کاهش می یابد.
شاید دسترسی سخت به سیم ها در زمان بروز مشکل جهت عیب یابی را بتوان بزرگترین عیب سیم کشی توکار ساختمان معرفی کرد. از آنجایی که سیم ها داخل دیوارها قرار دارند، در صورت بروز کوچکترین مشکل برقی، بررسی و پیدا کردن محل مشکل سخت تر از سیم کشی روکار است.
خلاصهای از مراحل سیم کشی ساختمان
سیم کشی ساختمان کاری سخت و تخصصی است؛ اما به صورت خلاصه مراحل آن به شرح ذیل است:
طراحی نقشه سیم کشی
اولین کاری که برای سیم کشی ساختمان باید انجام بگیرد؛ طراحی نقشه است. این کار باید با توجه به استانداردهای سیم کشی جهانی و ساختمان انجام شود. پیش از طراحی و پیاده سازی نقشه سیم کشی ساختمان باید نوع سیم کشی توکار یا روکار مشخص شود.
ترازبندی
در این بخش نحوه قرارگیری کلید و پریز با توجه به استانداردهای سیم کشی با اندازه گیری دو سر سطوح انجام میشود.
کنده کاری
مجراهای سیم کشی ساختمان با استفاده از بتن کن و شیار زن در این بخش ایجاد شده تا راحت تر بتوان قوطیها را جا گذاری کرد.
لوله گذاری و سیم کشی
لولههایی که قرار است سیم را داخل خود داشته باشند در بخشهای مشخص شده خود قرار میگیرند. سپس با توجه به قسمتهای ساختمان و نحوه قرارگیری تجهیزات از سیمها استفاده میشود.
نصب کلید و کلید و پریز
پس از این که گچ کاری ساختمان انجام شد، با توجه به این که کارکرد صحیح کلید و پریز تست شد؛ کلید و پریز نصب میشوند.
انواع سیم در سیم کشی ساختمان
برای این که بتوان سیم کشی ساختمان را به درستی انجام داد باید نوع سیم که از نظر شماره و تعداد رشته باهم فرق دارند و کارکردشان نیز متفاوت است را مشخص کرد. عموما سیمهایی که در پروژههای ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند به شرح ذیل هستند:
- سیم افشان: از چند رشته سیم به هم پیچیده تشکیل شده که با عایق پی وی سی پوشیده شدهاند و میتوانند تا ۷۵۰ ولت را تحمل کنند.
- سیم نیمه افشان: مابین سیم افشان و مفتولی بوده با این تفاوت که میزان پیچیدگی سیمهای آن نسبت به سیم مفتولی کمتر اما انعطاف آن بیشتر میباشد.
- سیم مفتولی: یک رشته سیم هادی است که فرم گیری خوبی دارد و در تابلو برق و برق فشار قوی استفاده میشود.
- سیم تک رشته: این نوع سیم، برای سیم کشی توکار کاربرد دارد.
- سیم دو رشته: بر خلاف تک رشته برای سیم کشی روکار به کار میرود.
مزایای انواع سیم کشی ساختمان
انواع سیم کشی ساختمان اعم از روکار و توکار، از مزایا و ویژگی های مثبت متعددی برخوردار می باشند. قابلیت تشخیص عیب و ایراد ایجاد شده و به حداقل رساندن خطر برق گرفتگی، از مزیت های سیم کشی روکار میباشد. در سوی مقابل، ایمن و مطمئن بودن انتقال جریان الکتریکی، عدم تاثیر رطوبت بر روی سیم کشی و عدم آسیب رساندن به زیبایی بصری سازه، از مهم ترین مزیت های سیم کشی از نوع توکار به شمار می رود.